Tại sao con người không cưỡi ngựa vằn?

Published: Thursday, 6 April 2017

"Ngựa được coi là phương tiện di chuyển của con người từ thuở sơ khai. Song tại sao con người không cưỡi ngựa vằn trong khi rõ ràng ngựa vằn đẹp hơn ngựa thường? Có phải con người không thuần hóa được chúng không?" - Câu hỏi của bạn Đoàn Huy gửi tới chuyên mục

Độc giả Thùy Linh (nguyenthuylinh@gmail.com) trả lời:

"Có 2 yếu tố:

1. Thời tiền sử con người dễ thuần hóa động vật sống theo đàn có tính xã hội cao, như chó, lợn, ngựa, voi, lạc đà, ... hoặc không dữ tính như gà vịt. Khi bắt và nuôi những con non, chúng không thể quay về hoang dã nếu không lập được đàn. Những loài đơn thân như mèo, hổ, báo, gấu, ... rất khó thuần hóa. Một số có trở về hoang dã như ngựa ở châu Mỹ (do ngựa chiến bỏ chạy), hay chó Dingo ở Úc.

2. Ngựa vằn châu Phi sống chung với các loại linh dương thành quần thể lớn. Người châu Phi vẫn ở dạng bộ lạc, không có nhu cầu chiến tranh, nên không thuần hóa ngựa vằn. Nếu chúng rời trại nuôi thì vẫn dễ nhập lại đàn hoang dã."

Độc giả Quốc Long (quoclong88@mail.com) trả lời:

"Người thượng cổ không thuần hóa được ngựa vằn vì mấy nhẽ: 

- Một là tính bày đàn của nó cao, không tách từng con được, mà tách được thì không bảo được, vì nó quen bầy rồi. 
- Hai là bọn này nhát hễ thấy động thì chạy, cũng không dạy được .
- Ba là tại nó có vằn, cái vằn này khiến mắt người ta khó tập trung nên thường bị lóa do vậy người ta cũng ngại con này .

- Bốn là người ta tìm được loài ngựa khác tương tự to hơn, khỏe hơn, dạn dĩ hơn, tự lập hơn, ấy là loài ngựa ngày nay nên người ta không thuần hóa ngựa vằn nữa."

Độc giả Văn Quang (nguyenvanquang1990@mail.com) trả lời:

"Thật ra thì ngựa vằn cũng đã được con người thuần hóa cách đây hàng nghìn năm ,nhưng do ngựa vằn bản chất hung dữ, có thể làm ngã và dẫm lên người cưỡi. Ngựa vằn lại chạy không nhanh ,và không có sức bền. Về sinh sản thì ở môi trường nuôi nhốt tỷ lệ sống của ngựa con rất thấp so với thiên nhiên đồng cỏ, chỉ có các loại cỏ ở các thảo nguyên hoang dại mới thích hợp cho sự tồn tại của ngựa con. Và dần dần giống ngựa vằn nuôi nhốt thuần hóa giảm đi và không còn."

Độc giả Bảo Ngọc (baongoc92@gmail.com) trả lời:

"Để có thể thuần hóa các động vật phải có bản chất “dễ bảo”. Ví dụ như, trâu bò và cừu nhìn chung khá dễ tính nên trở thành gia súc của con người. Trong khi đó, bò mộng châu Phi và bò rừng châu Mỹ lại hung dữ và vô cùng nguy hiểm đối với con người nên chúng không thuộc nhóm được thuần hóa. Tương tự, ngựa vằn, dù có họ hàng gần gũi với ngựa nhà, nhưng do bản tính hiếu chiến hơn nên hiếm khi trở thành vật nuôi nhốt."